پروژه بررسی کارایی کودهای بیولوژیک در افزایش عملکرد گندم دیم در استان لرستان در قالب طرح ایکاردا با همکاری وزارت جهاد کشاورزی و شرکت فن‌آوری زیستی طبیعت‌گرا (بایوران) در شهرستان خرم‌آباد اجرا شد. بذر گندم رقم آذر 2 در مهرماه 1396 و در حضور نمایندگان وزارت جهاد کشاورزی، جهاد کشاورزی استان لرستان، جهاد کشاورزی شهرستان خرم‌آباد، نمایندگان و کارشناسان شرکت بایوران و جمعی از کشاورزان محلی در مزرعه‌ای به وسعت 6 هکتار کشت شده و عملکرد نهایی محصول در خرداد ماه 1397 به طور دقیق تعیین شد. از چهار کود بیولوژیک پروبیو 96، بایوفارم، فسفاته به‌رشد و بایوفسفات بایوران در کنار کودهای شیمیایی رایج منطقه استفاده شده و نتایج با تیمار شاهد منفی که در آن از هیچ کودی استفاده نشده بود مقایسه شد.

براساس نتایج، بیشترین میزان عملکرد، در تیمار بذرمال با کود بیولوژیک بایوفارم (3350 کیلوگرم در هکتار) به دست آمد که در مقایسه با شاهد، حدود 36 درصد افزایش عملکرد داشته است. بذرمال با کود بیولوژیک فسفاته به‌رشد و استفاده از کود بایوفسفات بایوران در هنگام شخم نیز باعث افزایش 16 درصدی در عملکرد محصول شد. در مقابل و برخلاف انتظار، استفاده از کودهای شیمیایی مرسوم در منطقه باعث کاهش عملکرد محصول به میزان 6 درصد شد. نتایج این مطالعه نشان می‌دهد که باکتری‌های تثبیت‌کننده ازت و در وهله بعدی، باکتری‌های حل‌کننده فسفات می‌توانند در شرایط خاک‌های استان لرستان به خوبی به افزایش عملکرد گندم منجر شوند. هرچند این باکتری‌ها در کنار نقش اصلی خود به عنوان تثبیت‌کننده ازت یا حل‌کننده فسفات، از طریق مکانیسم‌های دیگری همچون تولید هورمون‌های رشدی و سیدروفور و افزایش مقاومت گیاه در برابر پاتوژن‌ها و تنش‌های مختلف نیز می‌توانند به رشد و سلامت محصول کمک کنند. با توجه به جایگاه گندم به عنوان یک محصول استراتژیک در سبد غذایی مردم، استفاده از کودهای بیولوژیک در کشت این محصول می‌تواند راهکار موثری در مسیر حرکت به سمت خودکفایی گندم و تداوم آن در طولانی‌مدت باشد.

برای دریافت گزارش کامل این طرح کلیک کنید.