ممنوعیت استفاده از آنتی بیوتیک ها به عنوان محرک رشد در خوراک طیور میزان شیوع بیماری‌های باکتریایی و مرگ‌ومیر ناشی از آن‌ها را بالا برد. این امر محققین را بر آن داشت تا در پی یافتن روش‌های مناسبی باشند تا ضمن آنکه جایگزین آنتی‌بیوتیک‌ها شوند، مصرف آن‌ها نیز برای دام و انسان بی‌خطر باشد (Tian et al., 2016). روش‌های زیادی برای کاهش مصرف آنتی‌بیوتیک به‌عنوان محرک رشد گسترش‌یافته است، بطوریکه امروزه افزودنیهای خوراکی جایگزین شونده آنتی‌بیوتیک‌ها شامل پروبیوتیک‌ها، پری بیوتیک‌ها، آنزیم‌ها، مواد تحریک‌کننده سیستم ایمنی، روغن‌های گیاهی، اسیدهای آلی و فرمالدئید به میزان زیادی مصرف می‌شوند (Stefanello et al., 2020).
یکی از بیماری هایی که هم‌زمان با کاهش مصرف آنتی بیوتیک بسیار گسترش یافت آنتریت نکروتیک بود که ازنظر اقتصادی هزینه سنگینی را بر صنعت طیور دنیا وارد می کند (Khalique et al., 2020). از سوی دیگر اعمال تنش بر پرنده زمینه را برای فعالیت بسیاری از باکتری‌ها بیماری‌زا همانند کلستریدیوم پرفرنجنس در دستگاه گوارش فراهم می‌کند. کلستریدیوم پرفرنجنس به عنوان فلور طبیعی دستگاه گوارش در سطح کم در روده حضور دارد و تا زمانی که شرایط برای رشد و تکثیر آن فراهم نشود تأثیر منفی بر عملکرد پرنده ندارد. توانایی این باکتری در ایجاد بیماری به چندین عامل مستعد کننده ارتباط دارد. گزارش‌شده است که یکی از مهم‌ترین عوامل در افزایش جمعیت باکتری کلستریدیوم پرفرنجنس در روده طیور بروز کوکسیدیوز می باشد (Timbermont et al., 2011). همچنین استفاده از منابع خوراکی غنی از پلی-ساکاریدهای غیر نشاسته ای همچون گندم که ویسکوزیته دستگاه گوارش را افزایش می دهند و همچنین منابع پروتئین حیوانی خطر ابتلا به آنتریت نکروتیک را افزایش می دهد (Moran, 2014). این باکتری‌ها به علت تولید سموم در دستگاه گوارش تأثیر نامطلوبی بر پرنده دارند. بطوریکه یک مطالعه نشان داد که گله‌های درگیر به کلستریدیوم پرفرنجنس با کاهش 40% مصرف خوراک و 16% افزایش وزن روبرو می شوند (Remus et al., 2014).
بر اساس برخی مطالعات، پروبیوتیک‌ها قادر به تنظیم فلورمیکروبی دستگاه گوارش هستند و درنتیجه موجب بهبود سلامت و رشد میزبان می-شوند. پروبیوتیک‌ها باید غیر بیماری‌زا، گرم مثبت، پایدار در مراحل فرآوری و ذخیره مواد غذایی و مقاوم برابر اسید معده و نمک‌های صفراوی در دستگاه گوارش طیور باشند (kazemi et al., 2019). عمده میکروارگانیسم‌های مورداستفاده در تولید پروبیوتیک‌ها شامل باکتری‌های خانواده باسیلوس، لاکتوباسیلوس، بیفیدوباکتر، استرپتوکوکوس، پدیوکوکوس، مخمر ساکارومایسس و برخی سویه‌های قارچ آسپرژیلوس اوریزا میباشد (Apata, 2008). پروبیوتیک ها از طریق حذف رقابتی پاتوژن¬های روده و ترشح ترکیبات ضدمیکروبی می توانند رشد باکتری¬های بیماری‌زا همچون کلستریدیوم پرفرنجنس را مهار کنند. این گروه از باکتری ها همچنین می توانند آنزیم هایی مانند آمیلاز، تریپسین و لیپاز تولید کنند که به طور بالقوه می توانند به هضم مواد مغذی در دستگاه گوارش کمک کنند (Lee et al., 2010; Park and Kim, 2014).
به عقیده تشفام و همکاران، هرگونه تغییر در طول پرز به معنی تغییر در جذب میباشد و افزایش طول پرز به معنی افزایش جذب مواد هضم شده میباشد. بردلی و همکاران گزارش کردند که پرز بلندتر سبب ممانعت از عبور سریعتر، کاهش رطوبت محتویات و بهبود ضریب تبدیل غذایی میگردد؛ بنابراین هرچه ارتفاع پرزها بیشتر باشد، ظرفیت جذبی روده کوچک بیشتر است. در آزمایشی که توسط ون لیوون و همکاران انجام شد، نتایج نشان داد که اثرات افزودنیهای محرک رشد میتواند مرتبط با مورفولوژی مخاط روده باشد. کاهش رشد میتواند در اثر رقابت برای مواد مغذی با میزبان یا به علت تشکیل متابولیتهای کاهندة رشد در روده و اثرات منفی بر مخاط روده کوچک باشد.
یکی از بیماری هایی که هم‌زمان با کاهش مصرف آنتی بیوتیک بسیار گسترش یافت آنتریت نکروتیک بود که ازنظر اقتصادی هزینه سنگینی را بر صنعت طیور دنیا وارد می کند (Khalique et al., 2020). از سوی دیگر اعمال تنش بر پرنده زمینه را برای فعالیت بسیاری از باکتری‌ها بیماری‌زا همانند کلستریدیوم پرفرنجنس در دستگاه گوارش فراهم می‌کند. کلستریدیوم پرفرنجنس به عنوان فلور طبیعی دستگاه گوارش در سطح کم در روده حضور دارد و تا زمانی که شرایط برای رشد و تکثیر آن فراهم نشود تأثیر منفی بر عملکرد پرنده ندارد. توانایی این باکتری در ایجاد بیماری به چندین عامل مستعد کننده ارتباط دارد. گزارش‌شده است که یکی از مهم‌ترین عوامل در افزایش جمعیت باکتری کلستریدیوم پرفرنجنس در روده طیور بروز کوکسیدیوز می باشد (Timbermont et al., 2011). همچنین استفاده از منابع خوراکی غنی از پلی-ساکاریدهای غیر نشاسته ای همچون گندم که ویسکوزیته دستگاه گوارش را افزایش می دهند و همچنین منابع پروتئین حیوانی خطر ابتلا به آنتریت نکروتیک را افزایش می دهد (Moran, 2014). این باکتری‌ها به علت تولید سموم در دستگاه گوارش تأثیر نامطلوبی بر پرنده دارند. بطوریکه یک مطالعه نشان داد که گله‌های درگیر به کلستریدیوم پرفرنجنس با کاهش 40% مصرف خوراک و 16% افزایش وزن روبرو می شوند (Remus et al., 2014).
بر اساس برخی مطالعات، پروبیوتیک‌ها قادر به تنظیم فلورمیکروبی دستگاه گوارش هستند و درنتیجه موجب بهبود سلامت و رشد میزبان می-شوند. پروبیوتیک‌ها باید غیر بیماری‌زا، گرم مثبت، پایدار در مراحل فرآوری و ذخیره مواد غذایی و مقاوم برابر اسید معده و نمک‌های صفراوی در دستگاه گوارش طیور باشند (kazemi et al., 2019). عمده میکروارگانیسم‌های مورداستفاده در تولید پروبیوتیک‌ها شامل باکتری‌های خانواده باسیلوس، لاکتوباسیلوس، بیفیدوباکتر، استرپتوکوکوس، پدیوکوکوس، مخمر ساکارومایسس و برخی سویه‌های قارچ آسپرژیلوس اوریزا میباشد (Apata, 2008). پروبیوتیک ها از طریق حذف رقابتی پاتوژن¬های روده و ترشح ترکیبات ضدمیکروبی می توانند رشد باکتری¬های بیماری‌زا همچون کلستریدیوم پرفرنجنس را مهار کنند. این گروه از باکتری ها همچنین می توانند آنزیم هایی مانند آمیلاز، تریپسین و لیپاز تولید کنند که به طور بالقوه می توانند به هضم مواد مغذی در دستگاه گوارش کمک کنند (Lee et al., 2010; Park and Kim, 2014).
به عقیده تشفام و همکاران، هرگونه تغییر در طول پرز به معنی تغییر در جذب میباشد و افزایش طول پرز به معنی افزایش جذب مواد هضم شده میباشد. بردلی و همکاران گزارش کردند که پرز بلندتر سبب ممانعت از عبور سریعتر، کاهش رطوبت محتویات و بهبود ضریب تبدیل غذایی میگردد؛ بنابراین هرچه ارتفاع پرزها بیشتر باشد، ظرفیت جذبی روده کوچک بیشتر است. در آزمایشی که توسط ون لیوون و همکاران انجام شد، نتایج نشان داد که اثرات افزودنیهای محرک رشد میتواند مرتبط با مورفولوژی مخاط روده باشد. کاهش رشد میتواند در اثر رقابت برای مواد مغذی با میزبان یا به علت تشکیل متابولیتهای کاهندة رشد در روده و اثرات منفی بر مخاط روده کوچک باشد.